ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ КӨРКЕМ МӘТІНТҮЗУШІ ФОНОСЕМАНТИКАЛЫҚ БІРЛІКТЕР
Кілт сөздер:
мәтін, мәтінтүзім, фоносемантикалық құралдар, фоносемантикалық доминант, дыбыстық доминант, ой байланыстарыАңдатпа
Мақалада мәтінтүзуші мағыналық-құрылымдық бірліктер ретінде фоносемантикалық бірліктердің қызметі қарастырылады. Автор мақалада мәтін ұғымы, мәтінге берілген анықтамалар мен мәтіннің зерттелуіне тоқталады. Мақалада фоносемантикалық бірліктердің мәтінтүзушілік қызметі көркем шығармадан алынған мысалдар арқылы дәйектеледі. Мәтіннің дыбыстық ұйымдастырылуы мен бейнелік ой байланыстары талданады.
Зерттеу барысында И.Г. Ольшанский, М.М. Глушко, И.Р. Гальперин, И.О. Москальская Т. Қордабаев, Р. Сыздық, Б. Шалабай, Ж. Жақыпов, А. Жұбанов,т.б. ғалымдардың мәтін және мәтінтүзім ұғымдарына қатысты тұжырымдары пайдаланылады. Мақалада аллитерация, ассонанс, анафора, эпифора, паронимия, дауысқа еліктеу сияқты фоносемантикалық құралдардың мәтінтүзімдік қызметі айқындалады.Мақалада жинақтау, тұжырымдау, лингвистикалық талдау, интерпретациялық әдістер қолданылады. Зерттеу нәтижелерін көркем мәтінтүзім мәселелері бойынша зерттеулерде қолдануға болады.
